Hành trình bào chữa minh oan cho tử tù Hàn Đức Long đã khép lại thành công với việc ông Long được trả tự do về nhà và được tổ chức xin lỗi công khai tại địa phương
Hà Nội những ngày cuối năm 2016 rộn ràng không khí vui tươi, trên đường phố dễ dàng bắt gặp những hình ảnh Giáng sinh đến gần với những cây thông Noel và dàn đèn trang trí nhấp nháy xanh đỏ. Lòng người rộn ràng hơn nhờ đó mặc cho cuộc sống mưu sinh vẫn còn bề bộn những lo toan
Quá trình theo đuổi minh oan cho tử tù Hàn Đức Long hẳn nhiên không phải là con đường bằng phẳng trải hoa hồng, mà tất nhiên cũng có những chướng ngại khó khăn, tuy không lớn nhưng cũng đủ để làm nản lòng
Sau khi đã viết quá nhiều nội dung lên các trang web, báo chí, mạng xã hội facebook, đến những tháng cuối cùng trước ngày ông Long được trả tự do tôi đã thiết lập một kênh Youtube và đăng tải lên đó các video thuyết trình về vụ án oan Hàn Đức Long
Hầu hết các vụ án thường bị mất thời gian để giải quyết lâu hơn mức cần thiết. Trong khi đó, chúng ta biết rằng tài sản lưu thông mới tạo ra giá trị, việc kéo dài thời gian giải quyết các vụ án dân sự sẽ dẫn đến những thiệt hại lớn cho nền kinh tế mà lâu nay chưa được nhận ra và tính toán thống kê.
Nhiều năm liền trong suốt quá trình kêu oan cho tử tù Hàn Đức Long tôi đã soạn nhiều đơn thư kiến nghị về các vấn đề tư pháp gửi tới lãnh đạo các ban ngành, có những kiến nghị cá nhân và cả kiến nghị tập thể, hối thúc sửa đổi các quy định pháp luật bất cập là nguyên nhân góp phần gây ra oan sai.
Bộ luật tố tụng hình sự hiện tại quy định Hội đồng xét xử khi nghị án thì biểu quyết theo đa số về từng vấn đề, người có ý kiến thiểu số có quyền trình bày ý kiến của mình bằng văn bản và được đưa vào hồ sơ vụ án.
Trong quá trình kêu oan cho ông Hàn Đức Long tôi rất thấm thía về vai trò trách nhiệm của cơ quan kiểm sát trong việc đảm bảo một vụ án được giải quyết đúng đắn. Trong một vụ án bình thường các cơ quan tiến hành tố tụng tham gia giải quyết gồm Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Tòa án.
Trong buổi lấy lời khai của cơ quan điều tra, ông Long tranh thủ kể cho luật sư biết, hồi ông mới bị bắt tối ngày bị đưa đi hỏi cung, đêm về muộn nằm ở cái rãnh lối đi giữa hai bệ bê tông lạnh lẽo, ông nằm đó mà cảm tưởng như nằm dưới huyệt mộ.
Theo luật thì Bộ luật tố tụng hình sự cho phép cơ quan điều tra sau khi tiếp nhận tin báo tội phạm thì được quyền ra lệnh bắt khẩn cấp, sau khi bắt phải báo ngay cho Viện kiểm sát cùng cấp để xét phê chuẩn
Cùng với quyền im lặng, việc ghi âm ghi hình khi hỏi cung bị can là một giải pháp cơ học kỹ thuật, giúp kiểm soát đưa các hoạt động tư pháp vào khuôn khổ chuẩn mực, qua đó giảm tránh đi những oan sai
Vị thế yếu kém của luật sư bào chữa ngoài nguyên nhân do hành lang pháp lý ấn định các quyền hạn hẹp, còn do nguyên nhân nội tại bởi giới luật sư còn kém năng lực trình độ và thiếu bản lĩnh nghề nghiệp.
Quá trình bào chữa minh oan cho ông Hàn Đức Long tôi nhận thấy một sự thật là vai trò vị thế của luật sư Việt Nam còn yếu kém nên tiếng nói không được lắng nghe
Quyền im lặng thực sự là vấn đề gây tranh cãi nhiều nhất trong quá trình soạn thảo Bộ luật tố tụng hình sự sửa đổi, đây là yếu tố pháp lý nền tảng căn bản quan trọng, mà theo đó các hoạt động tố tụng sẽ phải thay đổi để phù hợp với môi trường pháp lý mới khi bị can được quyền im lặng.
uyền im lặng là vấn đề pháp lý gây tranh cãi nhiều nhất trong quá trình soạn thảo Bộ luật tố tụng hình sự sửa đổi và đây cũng là vấn đề pháp lý tồn tại trong vụ án oan sai của ông Hàn Đức Long